Şeyx Muhəmməd İbn Abdulvahhabın Dəvətinin Gerçəkliyi

26-05-2018



Birinci məsələ: ŞEYXİN PEYĞƏMBƏR (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) 
HAQDA ETİQADI
İkinci məsələ: ƏHLİ BEYT
Üçüncü məsələ: ÖVLİYALARIN KƏRAMƏTİ
Dördüncü məsələ: TƏKFİR 
Beşinci məsələ: XƏVARİCLƏRİN YOLU
Altıncı məsələ: SURƏT VERMƏ
Yeddinci məsələ: ALİMLƏRƏ MÜXALİF OLMAQ
SON SÖZ



Mərhəmətli və Rəhimli Allahın adı ilə!

 

Həmd tək Allaha məxsusdur. Özündən sonra heç bir peyğəmbər olmayana, habelə onun ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun! 
Uzun illər keçməsinə baxmayaraq şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhab (Allah ona rəhmət etsin!) və onun dəvəti ətrafında söhbətlər və mübahisələr yenə də davam edir. Bəziləri onu dəstəkləyərək müdafiə edir digərləri isə öz etirazlarını bildirərək ittiham edirlər.
Şeyxə müxalif olub ona müxtəlif iftiralar yaxanların sözlərində diqqəti çəkən məqam ondan ibarətdir ki, dedikləri heç bir dəlil-sübuta əsaslanmır. Belə ki, şeyxə qarşı böhtanlar yağdırarkən onun heç bir sözündən və ya kitabından sitat gətirmirlər. Əslində isə onların dedikləri özlərindən əvvəlkilərin dediyi, sonrakıların da təkrarladığı puç bir iddialardır.
Hesab edirəm ki, insan həqiqəti tanımaqda ən doğru yolun və ilk dəstəyin əsli mənbədən götürmək olduğunu təsdiqləmədikcə insaflı sayılmaz. 
Şeyxin kitabları indiyədək mövcuddur və sözləri də qorunur. Onlara baxmaqla onun haqqında dillərdə dolaşan iftiraların doğru olub-olmaması aydınlaşır. Sübutdan heç bir əsər-əlaməti olmayan haqsız iddialara gəlincə, bunlar həqiqət olmayan bir xəyaldır. 
Az həcmə malik bu səhifələrin sətirlərində Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın mötəbər kitablarından əminliklə çıxardaraq topladığım sözləri əks olunmaqdadır. Mənim buradakı işim sadəcə onları tərtiblə yığmağımdır. 
Bu səhifələr özündə şeyxə müxalif olanların ona yaxdıqları ən mühüm iftiraları, məhz şeyxin özünün cavablandırdığı cavabları ehtiva edir. Orada onların iddialarının absurt olması açıqca aydınlaşır. Mən inanıram ki, bu yazı Allahın köməkliyi ilə haqqı arzulayanlar üçün onu aydınlaşdıran yetərli bir vasitə olacaq. 
Şeyxin dəvətinə qarşı çıxıb ona ədavət bəsləyənlərə, böhtan və yalan şayiələr yayanlara isə demək istəyirəm ki, özünüzə yazığınız gəlsin! Haqq şəffaf, Allahın dini üstündür. Günəş də parlaqdır. Onun nurunun qarşısını əllərlə kəsmək olmaz. 
Şeyxin sözləri həmin haqsız iddiaları absurt çıxardır, böhtanlarının üstündən xətt çəkir. Əgər onun sözləri içərisində təzadlı fikirlər varsa, onu üzə çıxardın, gizlətməyin! Ancaq, əlbəttə ki, bunu edə bilməzsiniz. Mən sizə bir şeyi tövsiyə edirəm: Allah xətrinə bütün şəxsi düşüncələrdən və təəssübkeşlikdən əl çəkin, tam səmimi şəkildə Allahdan sizə haqqı göstərməsini və doğru yola yönəltməsini diləyin! Sonra da bu insanın dedikləri haqda lazımınca düşünün! Məgər onun dedikləri Allahın və Onun elçisinin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) sözlərindən kənara çıxırmı?!
Onu da fikirləşin, məgər doğru sözdən və haqqı təsdiqləməkdən başqa nicat yolu varmı?!
Əgər haqqı görsəniz, yenidən düşüncənizə qayıdın, haqqa tərəf dönün! Bu, yanlış düşüncədə qalmaqdan daha xeyirlidir. Bütün işlər Allaha qayıdacaq.

 

ŞEYX MƏHƏMMƏD İBN ABDULVAHHABIN DƏVƏTİNİN GERÇƏKLİYİ

 

Başlanğıcda şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın (Allah ona rəhmət etsin!) dəvətinin gerçəkliyini bəyan edən özünün qısa qeydlərini nəzərə çatdırmaq münasib olardı. Bununla müxaliflərin bir çox insanlarla həmin dəvət arasına çəkdikləri qalın sədləri aradan götürmək mümkün olar. Şeyx buyurur: 
“Həmd Allaha məxsusdur. O, əta edən və güc sahibidir. Şübhəsiz ki, Rəbbim məni doğru yola, dəyərli dinə, hənif və müşriklərdən olmayan İbrahimin dininə yönəltdi. Allaha həmd olsun ki, mən hər hansı bir sufinin, fəqihin, fəlsəfəçinin və ya böyük dəyər verdiyim imamlardan birinin məzhəbinə çağırmıram…
Əksinə, mən tək və şəriki olmayan Allaha və Onun elçisinin ümmətin əvvəlkilərinə və sonuncularına tövsiyə etdiyi sünnəsinə dəvət edirəm. Allahdan diləyirəm ki, haqqı eşitdiyim zaman ondan imtina etməyim. Əksinə, Allah, Onun mələkləri və bütün məxluqatı şahid olsun ki, əgər sizdən haqq bir söz eşitdiyimi zaman, onu canla başla qəbul edər və ona müxalif olan bütün imamların sözlərini bir kənara atıb, yalnız Rəsulullahın (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) sözlərini əsas götürərəm. Çünki o, yalnız haqqı deyirdi”.[1]
“Allaha həmd olsun ki, mən bidətçi deyiləm, tabe olanam”.[2]
Doğru yolun şəkli haqda dediyim budur: Tək olan və şəriksiz Allahdan başqasına ibadət edilməz. Necə ki, Allah təala Öz kitabında buyurur: “Allahdan başqa heç kəsə ibadət etməyin!” (əl-Cinn, 18) Habelə Uca Allah Öz Peyğəmbərinə (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) belə deməyi buyurur: “De: “Mən sizə nə bir zərər, nə də bir xeyir vermək qüdrətinə malik deyiləm!” (əl-Cinn, 21)Bu, Allahın kəlamıdır. Onu bizə deyən və tövsiyə edən isə Allahın elçisidir. Ona Allahın salavatı və salamı olsun! Mənim sizə təqdim etdiklərim bunlardır. Bunlardan savayı nə deyilirsə, yalandır, böhtandır”.[3]
 

Birinci məsələ: ŞEYXİN PEYĞƏMBƏR (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) 
HAQDA ETİQADI

 

Şeyxə Peyğəmbər (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) haqqında olan etiqadı ilə bağlı düşmənləri tərəfindən böyük böhtanlar atılır. Bu böhtanlar aşağıdakılardır: 
Guya o, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) sonuncu peyğəmbər olduğuna etiqad etmir. 
Onun etiqadına bu cür böhtanlar yağdırırlar. Halbuki, şeyxin bütün kitabları bu şübhələri rədd edən və yalançılığını üzə çıxaran sitatlarla doludur. Həmin sitatlardan birində şeyx deyir: 
“Mən etiqad edirəm ki, peyğəmbərimiz Məhəmməd (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!), peyğəmbərlərin və elçilərin sonuncusudur. Heç bir qul onun risalətinə iman gətirmədikcə və peyğəmbərliyinə şəhadət etmədikcə, imanı doğru olmaz”.[4]
“Yaradılmışların ən xoşbəxti, ən çox nemət əldə edəni və ən ali mövqeyə çatanı ona (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) ən çox tabe olan və elmi və əməli ilə ona (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) uyğunluq göstərəndir”.[5]
Guya o, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) haqqını tapdalamış və ona, layiq olduğu dəyəri verməmişdir. 
Bu iddianın nə qədər həqiqətə uyğun olub-olmamasını aydınlaşdırmaq üçün sadəcə şeyxin Peyğəmbər (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) haqqında etiqadını açıqlayan öz sözlərini qeyd edirəm: 
“Pak olan Allah tək Ona ibadəti izhar etməyi, dinini tamamlamağı, habelə Öz sözünün ən uca söz, kafirlərin sözünün isə ən alçaq söz olmasını istədikdə, peyğəmbərlərin sonuncusu, aləmlərin Rəbbinin sevimlisi, indiyədək hər bir nəsildə tanınan, Musanın Tövratında, İsanın İncilində xatırlanan, sonda da Bənu Kinənə ilə Bənu Zuhra qəbilələri arasında Allahın bir inci kimi çıxartdığı Məhəmmədi (peyğəmbər olaraq) göndərdi. Allah onu peyğəmbərlər arasındakı zaman kəsiyində göndərdi və ona ən doğru yolu göstərdi. Onun göndərilməsindən əvvəl öz dövrünün insanlarını heyran buraxacaq peyğəmbərliyinə dəlalət edən dəlilləri və əlamətləri vardır. Allah onu sanki, gözəl bir bitki kimi bitirmişdi. O, öz qövmünün görünüş etibarilə ən üstünü, ən gözəl əxlaqa sahib olanı, ən yaxşı qonşusu, ən yumşaq xasiyyətlisi, ən doğru danışanı idi. Hətta, Allah taəlanın ona verdiyi saleh vəsflərə və razı qalınan xislətlərə görə öz qövmü onu əmin adlandırmışdı”.[6]
“O, şəfaətçilərin ağası, “Məqam əl-Məhmudun”[7] (Həmd olunan məqamın) sahibidir. Adəm və başqaları onun bayrağı altında olacaqlar”.[8]
“Elçilərin birincisi Nuh, sonuncusu və ən fəzilətlisi isə Məhəmməddir. Ona Allahın salavatı və salamı olsun!”[9]
“O, ən gözəl bəlağətlə, mükəmməl və tam şəkildə bəyan etdi. O, Allahın qullarına ən çox öyüd verən, möminlərə şəfqətli və mərhəmətli olan kəsdir. Dini yaymış, əmanəti yerinə yetirmiş, Allah yolunda layiqincə cihad etmiş və ölümü yetişənə qədər Allaha ibadət etmişdir”.[10]
Habelə, şeyx (Allah ona rəhmət etsin!) Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) bir hədisini qeyd edir: “Sizlərdən biri məni öz valideynindən, övladından və bütün insanlardan çox sevmədikcə, iman etməz”. Sonra şeyx bu hədisdən fayda çıxardaraq deyir: “Peyğəmbəri (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) özündən, ailəsindən və var-dövlətindən daha çox sevməyin vacibliyi”[11]
Guya o, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) şəfaətini inkar etmişdir. 
Şeyx bu iftiranın cavabını verərək buyurur:
“İddia edirlər ki, guya biz peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) şəfaətini inkar edirik.
Allah nöqsansızdır. Bu ki böyük bir iftiradır. Əksinə, Allah şahiddir ki, biz Rəsulullahın (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) şəfaət edən, şəfaəti qəbul olunan və “Məqam Məhmud” mərtəbəsinin sahibi olacağına inanırıq. Əzəmətli ərşin Rəbbi və Kərim olan Allahdan diləyirik ki, onu bizim üçün şəfaətçi, bizi isə onun bayrağı altında həşr etsin!”[12]
“Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) şəfaətini yalnız bidət və zəlalət əhli inkar edə bilər. Lakin şəfaət ancaq izn və razılıq verildikdən sonra həyata keçər. Necə ki, Allah təala buyurur: “Onlar yalnız (Allahın) razı olduğu (izin verdiyi) kəslərdən ötrü şəfaət edə bilər”. (əl-Ənbiya, 28) Həmçinin, Allah təala buyurur: Allahın izni olmadan (qiyamətdə) Onun yanında kim şəfaət edə bilər?” (əl-Bəqərə, 255)
Şeyx bu uydurma iddianın yayılmasının səbəbini aydınlaşdıraraq deyir: 
“Mən onlara Allah və Rəsulunun, habelə hər tərəfdən olan elm əhlinin dini tək Allaha məxsus etmək əmrini və alimləri və rahibləri Allahdan başqa rəblər tutaraq Əhli Kitaba oxşamaq qadağasını xatırladıqda, bizə belə deyərlər ki, siz peyğəmbərlərin, salehlərin və övliyaların dəyərini kiçildirsiniz”.[13]

 

İkinci məsələ: ƏHLİ BEYT

 

Şeyxə yönələn böhtanlardan biri də, guya o, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) ailə üzvlərini sevməyib və onların haqlarını tapdalayıb.
Cavab olaraq bu iddiaların həqiqətə zidd olduğunu deyirik. Əksinə, şeyx (Allah ona rəhmət etsin!) onların sevilməyə və ikrama layiq olduqlarını etiraf etmiş, bu fikri dəstəkləmiş və bu düşüncədə olmayanlara müxalif olmuşdur. 
Şeyx (Allah ona rəhmət etsin!) buyurur: 
“Allah təala Rəsulullahın (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) ailəsinə aid olan haqlara riayət etməyi müsəlmanlara vacib bilmişdir. Heç bir müsəlman onların haqlarını əksiltməməli və bu əməlin tövhidə gərəkli olduğunu düşünməməlidir. Əksinə, bu, ifratçılıqdır. Biz yalnız onlara aid edilən ilahlıq iddiasını və bu iddiaçının onlara bu cür hörmətlə yanaşmasını qəbul etmirik”.[14]
Şeyxin həyatı haqqında dərindən fikirləşən kəs qeyd olunanların doğruluğunu görəcək. Bir şeyi bilmək kifayətdir ki, şeyx yeddi övladından altısının adını peyğəmbər ailəsinin üzvlərinin (Allah onlardan razı olsun!) adlarını qoymuşdur. Onlar Əli, Abdulla, Hüseyn, Həsən, İbrahim və Fatimədir. Bu, onun Əhli Beytə bəslədiyi rəğbət və sevgisinin ən aydın sübutudur. 
 

Üçüncü məsələ: ÖVLİYALARIN KƏRAMƏTİ

 

Bəzi insanlar belə şayiələr yayırlar ki, guya Məhəmməd ibn Abdulvahhab övliyaların kəramətini inkar edirlər. 
Şeyxin (Allah ona rəhmət etsin!) öz kəlamları bu böhtanın yalançılığını aşkara çıxardır. Şeyx bir çox yerlərdə bu məsələ haqda yayılan fikirlərə zidd olaraq öz təmiz əqidəsini bəyan etmişdir. Belə ki, şeyxin bu məsələdəki etiqadını ifadə edən bir kəlamını qeyd edək:
“Mən övliyaların kəramətini təsdiqləyirəm”.[15]
Şeyx övliyaların kəramətini inkar edənləri bidət və zəlalət əhli adlandırdığı halda necə ola bilər ki, ona bu iftiralar yaxılar. Belə ki, şeyx demişdir: 
“Övliyaların kəramətini yalnız bidət və zəlalət əhli inkar edər”.[16]

 

Dördüncü məsələ: TƏKFİR

 

Şeyx və onu sevənlər haqqında yayılan şayiələrdən biri də odur ki, guya onlar bütün müsəlmanları kafir sayır, onlardan olmayan və ya onların yanına hicrət etməyənlərin nikahlarını doğru hesab etmirlər. 
Şeyx bir çox yerlərdə bu iftiranı yalan çıxardır. Həmin məqamlardan birində belə deyir: 
“Bizim hamını təkfir etməyimiz haqda fikir, insanları dindən uzaqlaşdırmaq niyyəti güdən düşmənlər tərəfindən atılan bir böhtandır. Biz isə deyirik: Sübhənallah, bu, böyük bir iftiradır”.[17]
“Bizə cürbəcür böhtanları aid edirlər. Fitnə də böyüyür. Şeytanın atlı və piyada qoşunu ilə üstümüzə gəlirlər. Aqil bir kimsənin danışmaqdan utandığı bir böhtanı da yaymaqla məşğuldurlar. Bunlardan biri, sizin də dediyiniz, guya mən, mənə tabe olmayan bütün insanları kafir adlandırıram. Guya mən iddia edirəm ki, onların nikahları da doğru deyil. Təəccüblüdür! Görəsən, bu, aqil bir kimsənin ağlına necə batır?! Görəsən, onu deyən müsəlmandırmı?! 
Mən, yalnız düşüncəsiz və ağlını itirmiş kəsdən eşidilən bu fikirdən Allaha sığınıram. Allah pis niyyətdə olan kəsləri ölümlə cəzalandırsın!”[18] 
Mən, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) dinini tanıdıqdan sonra onu söyən, insanları ondan çəkindirən və ona riayət edənlərə qarşı düşmən olan kəsləri kafir adlandırıram. Mənim kafir hesab etdiyi kəslər bunlardır. Allaha həmd olsun ki, ümmətin əksəriyyəti kafir deyil!!”[19]

 

Beşinci məsələ: XƏVARİCLƏRİN YOLU

 

Elə insanlar da var ki, şeyxi günahlara görə insanları təkfir edən xəvariclərin təriqətinə mənsub olduğu ilə ittiham etmişlər. Buna cavab olaraq şeyxin (Allah ona rəhmət etsin!) öz kəlamını qeyd edirik: 
“Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) şəhadət verdiyi kəslərdən başqa heç bir müsəlmanın Cənnətə və ya Cəhənnəmə girəcəyinə dair şəhadət vermirəm. Lakin əməlisaleh insan üçün ümüdvaram, günahkar insan üçün isə qorxuram. Hər hansı bir günaha görə heç bir müsəlmanı təkfir etmirəm və onun İslamdan çıxdığını hesab etmirəm”.[20]

 

Altıncı məsələ: SURƏT VERMƏ

 

Şeyxə başqa bir iftira da yaxılır. Guya, o, Allahın sifətləri barəsində surət və forma vermə düşüncəsinə varır və Allahın sifətlərini məxluqun sifətlərinə bənzədir. 
Şeyx bu məsələdə də öz etiqadını açıqlamışdır. Onun inancı müxaliflərin yaxdıqları bu iftiradan olduqca uzaqdır. Belə ki, şeyx buyurur: 
“Allahın Özünü həm Öz kitabında, həm də Peyğəmbərinin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) dili ilə vəsf etdiklərinə təhrif və inkar etmədən iman gətirmək Allaha olan imandan sayılır. Əksinə, mən etiqad edirəm ki, nöqsansız və uca olan Allahın bənzəri yoxdur. O, Eşidən və Biləndir. Allahın Özünü vəsf etdiyi heç nəyi inkar etmirəm, heç bir sözü belə öz yerindən dəyişmirəm, Allahın ad və sifətlərini inkar etmirəm, necəliyə varmıram, Uca Allahın sifətlərini Onun məxluqunun sifətlərinə oxşatmıram. Çünki O, nöqsansızdır, bənzəri, tayı, oxşarı yoxdur və yaratdığı ilə müqayisə olunmazdır. 
Pak olan Allah həm Özünü, həm də başqasını ən gözəl tanıyandır. O, ən doğru söz sahibi, ən gözəl danışandır. Allah Özünü ad və sifətlər barədə necəliyə varan və onlara şəkil verən, habelə təhrif və inkar edən müxaliflərin vəsflərindən münəzzəh etmişdir. Uca Allah buyurur: “Sənin Rəbbin – yenilməz qüvvət sahibi olan Rəbbin Ona aid etdikləri sifətlərdən tamamilə uzaqdır! Peyğəmbərlərə salam olsun! Aləmlərin Rəbbi olan Allaha həmd olsun!” (əs-Saffat, 180-182) Məlum olduğu kimi, inkar surət və forma verməyin ziddidir. Bu fikirdə olanlar o biri fikirdə olanlara düşmən, Haqq isə onların ikisinin arasındadır”.[21]

 

Yeddinci məsələ: ALİMLƏRƏ MÜXALİF OLMAQ

 

Bəzi insanlar deyirlər ki, guya Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhab öz dəvətində başqa alimlərə müxalif olmuş, onların sözlərinə fikir verməmiş və kitablarına müraciət etməmişdir. Guya, o, yeni bir şey ortaya çıxartmış və beşinci məzhəb yaratmışdır. 
Buna ən gözəl izah verən yalnız Şeyxin özü olar. Belə ki, şeyx bu barədə belə deyib:
“Biz Kitaba və Sünnəyə, habelə ümmətin saleh sələflərinin və etimad olunan dörd imamın sözlərinə əsaslanırıq. Onlar Əbu Hənifə ən-Numan ibn Sabit, Malik ibn Ənəs, Məhəmməd ibn İdris (Şafii) və Əhməd ibn Hənbəldir. Allah onlara rəhmət etsin!”[22]
Əgər eşitsəniz ki, mən verdiyim fitva ilə elm əhlinin yekdil rəyindən kənara çıxdım, mənim həmin sözümü qırağa qoyun!”[23] 
“Əgər elm əhlinin mənim dediklərimə müxalif olduğunu hesab edirsinizsə, budur, onların kitabları mövcuddur”.[24]
“Mən hənəfiliklə hənəfi məzhəbinə mənsub olan sonrakıların sözləri ilə mübahisə edirəm. Həmin məzhəblə maliki, şafii və hənbəli məzhəbi ilə deyil, əksinə etimad olunan sonrakı alimlərinin sözləri ilə mübahisə aparıram”.[25] 
Bir sözlə, mənim inkar etdiyim Allahdan başqasına edilən etiqaddır. Ondan qeyrisinə etiqad olmaz. Mən özümdən bir söz desəm, habelə əməl olunmayan bir kitabdan sitat gətirsəm və ya hər hansı bir məzhəbin nümayəndəsindən fikir nəql etsəm, onu bir kənara atın! Yox, Allah və Onun elçisinin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) əmrini və ya bütün məzhəblərdə alimlərin yekdil fikrini dediyim təqdirdə isə, Allaha və Axirət gününə iman gətirən bir kəsə yaraşmaz ki, dövründə və ya ölkəsində olanların və yaxud da dövrünün əksər insanlarının ona qarşı çıxdıqlarına görə, o qarşı çıxsın”.[26]

 

SON SÖZ

 

Sonda şeyxdən sitat gətirdiyimiz bu iki tövsiyəni nəzərinizə çatdırırıq:
Bu tövsiyənin birincisi, həmin dəvətin və onun dəvətçilərinin əleyhinə çalışan, ona qarşı provakasiya aparan və cürbəcür böhtan və iftiralar yağdıranlar üçündür. Həmin kəslərə şeyx üzünü tutaraq deyir: 
“Mənə qarşı çıxanlara xatırladıram ki, Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) öz ümmətinə etdiyi tövsiyəyə tabe olmaq bütün insanlara vacibdir. Onlara deyirəm ki, kitablar əlinizdədir, onlara nəzər yetirin! Mənim dediyimdən bir şey götürməyin! Lakin kitablarınızdakı Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) kəlamını görsəniz, insanların əksəriyyəti qarşı çıxsa belə, ona tabe olun..! 
Kitablarınızda yer alan Rəsulullahın (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) əmrindən savayı heç kimə hətta mənə belə itaət etmə..! 
Bil ki, səni xilas edəcək tək şey Allahın elçisinə (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) tabe olmaqdır. Dünya fanidir. Ağıl sahibi isə Cənnət və Cəhənnəmi yaddan çıxarmaz”.[27]
Mənə qarşı çıxanları dörd şeyə çağırıram: Allahın kitabına, Rəsulullahın (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) sünnəsinə, elm əhlinin yekdil rəyinə! Yox, əgər bunları inkar etsə, o zaman onları mübahisəyə çağırıram”.[28]
İkinci tövsiyə isə məsələnin qaranlıq və şübhəli qaldığı kəslər üçündür.
Şeyx deyir: 
“Allaha çoxlu dua et və özünü Ona həsr et! Xüsusilə də, gecə yarı, namazın arxasınca və əzandan sonra duanın qəbul olan vaxtlarında buna diqqət ver! 
Həmçinin, sünnədə varid olan dualara, xüsusilə də “Səhih”də Peyğəmbərdən rəvayət (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) olunan hədisə xüsusi diqqət ayır! Belə ki, Peyğəmbər (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) həmin hədisdə buyurur: “Cəbrayılın, Mikayılın, İsrafilin Rəbbi, göylərin və yerin Xaliqi, qeybi və aşkarı bilənsən! Qullarının mübahisə etdikləri işlərdə Sən aralarında hökm verənsən! Haqq barəsində yanıldığım məsələlərdə Öz izninlə mənə doğru yolu göstər! Həqiqətən, Sən istədiyini doğru yola yönəldənsən!” Gərək iztirab içində dua edənin duasını qəbul edənin və İbrahimi bütün insanlara qarşı hidayət edənin qarşısında, sən də bu dua ilə dayanasan! Və belə de: “Ey İbrahimin müəllimi, məni də öyrət!” 
Əgər insanların sənə qarşı olmaları sənə ağır gəlsə, Allah təalanın bu ayəsi haqda fikirləş: “Sonra (ya Rəsulum!) səni də dində şəriət sahibi etdik. Sən ona (o şəriətə) tabe ol və (haqqı) bilməyənlərin nəfslərindən gələn istəklərə uyma! Şübhəsiz ki, onlar Allahdan gələcək bir şeyi (bəlanı, əzabı) səndən dəf edə bilməzlər. (əl-Casiyə, 18-19) 
“Əgər yer üzündə olanların çoxuna itaət etsən, onlar səni Allahın yolundan azdırarlar”. (əl-Ənam, 116) 
Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) “Səhih”də qeyd olunan hədisi barədə dərindən fikirləş: “İslam qərib olaraq başladı və başladığı kimi də qərib olaraq qayıdacaq”. Həmçinin, Allah elçisi (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) buyurmuşdur: “Allah elmi yoxa çıxartmaz”. Başqa bir hədisdə Peyğəmbər (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) buyurmuşdur: “Sizə mənim və məndən sonra doğru yolda olan Raşidi xəlifələrinin sünnəsini tövsiyə edirəm”. Habelə, “Sizi yeniliklərdən çəkindirirəm. Çünki hər bir bidət zəlalətdir”.[29] 
Əgər bunun şübhə doğurmayan həqiqət olduğu və onu insanlar arasında yaymağın, kişi və qadınlara öyrətməyin vacib olması sizə aydın oldusa, diləyirik ki, Allah vacib olan əməli yerinə yetirənə və Allaha tövbə edib günah etdiyini boynuna alana Allah mərhəmət göstərsin! Günaha görə tövbə edən sanki, günah etməmiş kimidir. Belə olan təqdirdə, bəlkə Allah bizi, sizi və qardaşlarımızı sevim razı qaldığı şeylərə yönəldər. Əs-səlamu aleykum”.[30]

 

Allahın salavatı, salamı və bərəkəti qulu, elçisi olan peyğəmbərimiz və əzizimiz Məhəmmədə, onun ailəsinə və bütün səhabələrinin üzərinə olsun!

 

[1] “Əd-Durar əs-Səniyyə” 1/37-38
[2] “Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın əsərləri” 5/36
[3] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/90-91
[4] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/32
[5] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 2/21
[6] “Əd-Durar əs-Səniyyə” 2/90-91
[7] Qiyamət günü Allahın sorğu-suala başlaması üçün Peyğəmbərin (Ona Allahın salavatı və salamı olsun!) sahib olacağı şəfaət məqamıdır. Tərc.
[8] “Əd-Durar əs-Səniyyə” 1/86
[9] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/143
[10] “Əd-Durar əs-Səniyyə” 2/21
[11] “Kitab ət-tövhid” 108
[12] “Əd-Durar əs-Səniyyə” 1/63-64
[13] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 2/50
[14] “Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın əsərləri” 5/284
[15] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/32
[16] “Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın əsərləri” 1/169
[17] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/100
[18] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/80
[19] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/73 
[20] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/32
[21] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 3/11
[22] “Şeyx Məhəmməd ibn Abdulvahhabın əsərləri” 5/96
[23] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/53
[24] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 2/58
[25] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/82
[26] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/76
[27] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/89-90 
[28] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/55
[29] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 1/42-43
[30] “Əd-Durər əs-Səniyyə” 2/43



Namaz vaxtları

Gün Bazar ertəsi
Fəcr 06:00
Günəş 07:38
Zöhr 12:28
Əsr 14:59
Məğrib 17:17
İşa 18:47